มะเร็งลำไส้ใหญ่: ตรวจเร็วด้วยการส่องกล้อง ลดเสี่ยงได้

colorectal-cancer-screening-colonoscopy

มะเร็งลำไส้ใหญ่ไม่ส่งสัญญาณเตือน — แต่เราตรวจพบมันได้ก่อนจะสายเกินไป”

มะเร็งลำไส้ใหญ่คืออะไร

มะเร็งลำไส้ใหญ่ (Colorectal Cancer) เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ในเยื่อบุลำไส้จนกลายเป็นติ่งเนื้อ (Polyp) แล้วค่อย ๆ พัฒนาเป็นมะเร็งในระยะเวลา 5–10 ปี

ในประเทศไทย มะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นมะเร็งที่พบบ่อย อันดับ 2 ในเพศชาย และอันดับ 3 ในเพศหญิงโดยมีผู้ป่วยรายใหม่มากกว่า 18,000 คนต่อปี (ข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ, 2566)

ส่วนใหญ่ผู้ป่วยในระยะต้น “ไม่มีอาการ”จึงควรตรวจเชิงป้องกันอย่างสม่ำเสมอเพื่อเพิ่มโอกาสหายขาดตั้งแต่ระยะเริ่มต้น

ปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งลำไส้ใหญ่

ประเภท	รายละเอียด
พันธุกรรม	มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่หรือมีติ่งเนื้อในลำไส้
อายุ	พบมากในคนอายุ 45 ปีขึ้นไป
พฤติกรรมการกิน	กินเนื้อแดง ของทอด หรืออาหารแปรรูปบ่อย ขาดผักผลไม้
โรคประจำตัว	ลำไส้อักเสบเรื้อรัง (IBD) หรือมีติ่งเนื้อในลำไส้ใหญ่
การไม่ออกกำลังกาย	ทำให้ระบบย่อยอาหารและการขับถ่ายช้าลง

กว่า 70% ของผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่เกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันที่สามารถปรับได้

การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่

1️⃣ ตรวจอุจจาระหาเลือดแฝง (FIT Test)

เป็นการตรวจหาเลือดที่ปนอยู่ในอุจจาระ แม้ในปริมาณเล็กน้อยที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่าเหมาะสำหรับใช้ตรวจเบื้องต้นทุกปี โดยเฉพาะในคนอายุ 45 ปีขึ้นไป

2️⃣ การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy)

เป็นวิธีตรวจที่แม่นยำที่สุด สามารถเห็นภายในลำไส้โดยตรงและหากพบติ่งเนื้อ แพทย์สามารถตัดออกได้ทันทีระหว่างการตรวจ

กลุ่มอายุ	ความถี่แนะนำ
45 ปีขึ้นไป	ทุก 5–10 ปี
กลุ่มเสี่ยงสูง	ทุก 3–5 ปี

เทคโนโลยีส่องกล้องรุ่นใหม่ใช้ยานอนหลับ ไม่เจ็บ ใช้เวลาเพียง 30 นาที และไม่ต้องนอนโรงพยาบาล

แนวทางการรักษามะเร็งลำไส้ใหญ่

แนวทางการรักษาจะพิจารณาจากชนิดของมะเร็ง ระยะของโรค และสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย

วิธีรักษา	จุดเด่น
การผ่าตัด (Surgery)	ตัดเฉพาะส่วนที่มีมะเร็งออกและเชื่อมลำไส้กลับเข้าที่
รังสีรักษา (Radiation Therapy)	ใช้รังสีทำลายเซลล์มะเร็ง เหมาะกับมะเร็งในลำไส้ตรง
เคมีบำบัด (Chemotherapy)	ใช้ยาควบคุมหรือทำลายเซลล์มะเร็งทั่วร่างกาย
ยามุ่งเป้า (Targeted Therapy)	ทำลายเฉพาะเซลล์มะเร็ง ลดผลข้างเคียง
ภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy)	กระตุ้นภูมิคุ้มกันให้ต่อสู้กับมะเร็งเอง